قدرت ناشناخته آثار نمایشی در انعکاس و معرفی تاریخ اسلام /معرفی ۱۰ سریال برتر ایام محرم
تاریخ انتشار: ۹ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۶۲۸۳۶۰
مجتبی احمدی دبیر سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ یکی از مناسبت های مهم رسانه ملی در ساخت سریال های ماندگار که متاسفانه در سالهای اخیر تا حدودی به دلایل مختلف نادیده گرفته شده است دهه معزز محرم است که به دلایل مختلف که در ذیل به آن اشاره خواهیم کرد، جزء زمان های مشخص تقویم است که می تواند با توجه به ارتباط روحی و روانی مخاطب با فضای این ماه تاثیرگذاری ویژه ای داشته باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
تقویم سریال سازی تلویزیون جدا از آثار هر شبی ، فصلی و ژانرهای مختلفی که در طول سال شبکه های مختلف تلویزیونی و به ویژه مرکز سیما فیلم نسبت به ساخت آثار نمایشی مبادرت دارند دارای مناسبت های ملی ومذهبی است که معمولا مدیران سیما روی آن نظر جدی دارند و معمولا با مراقبت و نگاه رقابتی در ساخت بهترین های شان تلاش دارند تا با در اختیار قرار دادن زمان لازم و حتی بودجه موردنیاز شرایط را طوری مهیا سازند که گروه های سازنده در خلق یک اتفاق ویژه هیچ کم و کسری نداشته باشند.
ماه مبارک رمضان ، عید نوروز، دهه فجر، هفته دفاع مقدس و ماه محرم که تجربه نشان داده است آثار بسیار قوی و ماندگاری در کارنامه رسانه ملی برای این مناسبت ها ساخته شده است و معمولا هر شبکه برای هر یک از این مناسبت ها یک اتفاق ویژه را رونمایی کرده است. یکی از مناسبت های مهم مذهبی تقویم ما که اتفاقا با نگاه ویژه ای از سوی مدیران و البته مخاطبان دنبال می شود ماه محرم است که معمولا با چند نگاه مختلف سیاست گذاران رسانه ملی والبته برنامه سازان برای تهیه وتولید آثار با فضا و تم این زمان خاص اقدام به ساخت برنامه می کنند .اگرچه برخی معتقد هستند دهه اول محرم به دلایل حضور مردم در تکایا و مساجد و دسته جات عزاداری فرصت خوبی برای پخش سریال نیست اما با این حال بسیاری هم معتقد هستند حتی در این شبها نیز شرایط پخش سریال مهیا است چرا که جایگاه هنرهای نمایشی در معرفی اتفاقات وحوادث کربلا می تواند در قد و قواره های حضوردر هیات ها و تکایا تاثیرگذار بوده و به این دو اتفاق نگاهی مشترک با هدفی شبیه دارند.با این مقدمه بلند باید گفت ما در سالهای اخیر آثار درخشانی را در ژانر مذهبی به خصوص بانگاهی ویژه بر قیام کربلا و اتفاقات حواشی آن تولید کرده ایم و بدون تعارف باید گفت آثار ضعیف و کم رمق در این مناسبت خاص آن طور که باید دیده نشده اند و برعکس نمونه هایی چون سریال ماندگار مختارنامه ، سریال شب دهم، سریال یلدا، سریال مسیر سبز و ... اتفاقا با پخش چند باره نیز توانسته اند نظر مخاطب شان را جلب کنند.اگر به کارنامه سریال سازی در ژانر مذهبی نگاه ویژه داشته باشیم به چند نکته مهم می رسیم که می تواند سر فصل موفقیت در این گونه خاص از فیلمسازی باشد؛ 1- باتوجه به اشراف مخاطب به اتفاق رخ داده معمولا اثری با موفقیت روبرو می شود که نگاهی متفاوت از فیلمساز را به رخداد مشخص به تصویر بکشد.2- زاویه نگاه فیلمساز معمولا در خلق یک اتفاق جدید در ژانر مذهبی و به خصوص مذهبی وتاریخی موثر است. برگ برنده بسیاری از آثار چشمگیر و قابل توجه در میان آثار مذهبی نگاه خاص فیلمساز و زاویه ای که متفاوت با دیگران در روایت واقعه است می باشد. 3- رنگ آمیزی شخصیت ها و طراحی کاراکترهای تاریخی معمولا یکی از نقاط عطف آثار تاریخی محسوب می شوند چرا که با اطلاعاتی که مخاطب از شخصیت های تاریخی دارد نگاه فیلمساز به تراز سیاهی و سفیدی در طراحی کاراکترهای خاکستری و میزان واقع نگری در روابط شخصیت ها بر اساس تعریفی که مخاطب از آنها دارد نکته بسیار اساسی است که گاهی اوقات فیلمسازان آن را مد نظر قرار داده و البته گاهی با غرق شدن در ساخت یک کار مناسبتی این وجه هنری اثر را مد نظر ندارند .4- ساختار کار طبیعتا در جذب مخاطب موثر است .5- بی شک در کارگردانی یک اثر تاریخی مذهبی جنس قاب بندی ، نوع دکوپاژ و حتی حرکات دوربین می تواند بر باور مخاطب تاثیرگذار باشد.6- یکی از نکات مهم در ساخت آثار تاریخی مذهبی توجه ویژه به متریال هایی چون؛الف- طراحی صحنه ب- طراحی لباس ج- طراحی گریم د- موسیقی ه_ آکسسوار صحنه (ابراز و وسایل صحنه)می باشد که معمولا کارگردانی مانند داود میرباقری که از جزء اثر به راحتی عبور نمی کنند با توجه و دقت ویژه روی آیتم های فوق آثار نمونه ای چون امام علی (ع) ، معصومیت از دست رفته، مختارنامه و ... را می سازند که برای تلویزیون مانند یک سرمایه ماندگار بوده و سالها با حجم بالایی از مخاطب دنبال می شود.اگر در معرفی ویژگی های آثار تاریخی مذهبی سرفصل های فوق را جدا ببینیم و سبک و سیاق نگارش و دیالوگ نویسی رادر مرتبه ای دیگر بررسی کنیم به این نکته میرسیم که جدا از مراحل تحقیق ومطالعه میدانی، نگارش داستان در روایت سیر قصه و البته نگاه فیلمساز در ادبیات دیالوگی اثر نکات مهمی است که نمی توان از کنار آن به راحتی گذشت. با توجه به نوع حوصله و سلیقه مخاطب امروز طبیعی است که دیالوگ نویسی در آثار تاریخی با تکنیک و ویژگی هایی هوشمندانه بایستی اتفاق بیفتد که هم در انتخاب دایره واژگان از زمان قصه فاصله نگیریم و هم مخاطب زمان پخش قصه را از دست ندهیم که این تبحر معمولا در استعداد هر نویسنده ای ملحوظ نیست . تجربه نشان داده است آثار تاریخی و مذهبی میتوانند به طرز شگفت انگیزی روی مخاطب تاثیرگذار باشند و جدا از انعکاس و انتقال پیام آن دوره تاریخی به خصوص قیام عاشورا و اتفاقات و رخدادهای مهم این دوره از تاریخ اسلام، ویژگی های آرتیستی و هنری اثر تولید شده نیز قابل بررسی وتحلیل باشد .طبیعی است که امروز مدیران رسانه ملی با نگاه ویژه ای به مناسبت ها به خصوص ماه محرم و حوادثی که بخش مهمی از تاریخ اسلام را به خود اختصاص داده است بر آن هستند که با تولیدات قوی و موثر در جذب مخاطب امروز که سلیقه ای متفاوت دارد در سالهای آتی از کنداکتور تکراری یکی دو سال گذشته فاصله بگیرند که در این مسیر نکات فوق می تواند پیشنهادات ما برای خلق آثار متمایز با همیشه باشد. در ذیل بر اساس یک نظرسنجی تعدادی از آثار موفق سالهای اخیر تلویزیون ویژه ایام محرم را معرفی می کنیم.1. سریال شب دهم سال ساخت: 1380کارگردان: حسن فتحیبازیگران: حسین یاری، کتایون ریاحی، پرویز فلاحیپور، محمود پاکنیت و رویا تیموریانسریال «شب دهم» اولین سریال عاشقانه حسن فتحی در بستر یک موقعیت تاریخی بود که با آن توانست یکی از ماندگارترین سریال های محرم و اساسا یکی از بهیادماندنیترین سریال های تاریخ تلویزیون را خلق کند. حیدر خوشمرام عاشق دختری قجری به نام فخرالزمان میشود. شرط فخرالزمان برای ازدواج با حیدر این است که او و دوستانش ده شب تعزیهای باشکوه اجرا کنند. اما نکته مهم اینجاست که انجام این کار برای حیدر مشکلات و خطرات زیادی دارد؛ چراکه حکومت عزاداری و برگزاری تعزیه را ممنوع اعلام کرده است.
به هر طریقی که هست حیدر 9 شب تعزیه را اجرا میکند و رفته رفته در طول این شبها از یک لات مست شبگرد به فردی مومن و با سلوک تبدیل میشود. در شب دهم، ماموران نظمیه متوجه اجرای تعزیه میشوند و یکی از ماموران چون قصد ازدواج با فخرالزمان را دارد، حیدر را روی صحنه اجرای تعزیه به قتل میرساند. فتحی بعدها با «مدار صفر درجه» و «شهرزاد» نشان داد استاد روایت داستانهای عاشقانه تاریخی است و در این زمینه رقیب ندارد.
2. سریال سفر سبز سال ساخت: 1381کارگردان: محمدحسین لطیفیبازیگران: پارسا پیروزفر، محمدرضا شریفینیا، امین تارخ، سارا خوئینیها، لادن مستوفی و گوهر خیراندیش«سفر سبز» یکی از بهترین سریال های محرمی تلویزیون است که کارگردانی آن را مناسبتیساز قهاری چون محمدحسین لطیفی برعهده دارد. «سفر سبز» داستانی معمایی و رازآلود دارد و چون در ماه محرم پخش میشد، بخشهای پایانی آن با سکانسهای عزاداری همراه است. این سریال درباره پسر جوانی به نام دنیل وسبرگ است که در آلمان زندگی میکند و برادرش چند روز قبل از مرگ، به او میگوید که دنیل اصالتا اهل ایران است و توسط پدر و مادرشان از یک خانواده ایرانی به فرزندخواندگی پذیرفته شده است. بدین ترتیب با برملا شدن راز بزرگ زندگی دنیل، او به ایران میآید و در مسیر یافتن حقایقی زندگیاش با اتفاقات مختلفی رو به رو میشود.
3.سریال یک تکه زمینسال ساخت:1391
کارگردان:مهدی کرم پور
بازیگران:داریوش ارجمند، کوروش تهامی، حمید ابراهیمی، رویا تیموریان،حدیث میرامینی، امیرحسین رستمی، شراره دولتآبادی، آتیلا پسیان، نفیسه روشن، عارف لرستانی
حاج حیدر (داریوش ارجمند) از آن نانواهای قدیمی تهران است که هنوز نانش را روی ترازو میکشد و دست مشتری میدهد. نزد مردم احترام دارد و بزرگ محل است. نظم این زندگی از روزی به هم میخورد که او نانوایی التفات (آتیلا پسیانی) را به دلیل تخلف میبند.
4. سریال معصومیت از دست رفتهسال ساخت: 1382کارگردان: داوود میرباقریبازیگران: امین تارخ، فریبا کوثری، سارا خوئینیها، امین زندگانی، مرضیه برومند و داریوش فرهنگ
سریال «معصومیت از دست رفته» سریال تاریخی دیگری از داوود میرباقری بود که در تعداد قسمتهای کم برای ایام محرم آماده شده بود و ماجرایی تاریخی را در زمان حضرت علی (ع) نقل میکرد. فردی به نام شوذب که از یاران و همراهان همیشگی امام علی (ع) بود، پس از اینکه عاشق زنی یهود و دلفریب به نام حمیرا میشد به تدریج مهر علی (ع) را از دل بیرون میکرد و به سمت بنی امیه میرفت. ماجرای عاشقانه بین شوذب و دو زن با دو مسلک متفاوت به نامهای ماریا و حمیرا این سریال را به شدت تماشایی کرده بود و نشان از توانمندی میرباقری در خلق درامهای تاریخی داشت.
5. سریال وفاسال ساخت: 1385کارگردان: محمدحسین لطیفیبازیگران: پوریا پورسرخ، هانیه توسلی، فرهاد قائمیان و فرهاد اصلانی«وفا» یکی دیگر از بهترین سریال های محرمی تلویزیون است و باز هم کارگردان کسی نیست جز محمدحسین لطیفی! لطیفی پس از موفقیت «سفر سبز»، سراغ درام معمایی پلیسی «وفا» رفت تا در ایام محرم که با نوروز 85 مصادف شده بود، این سریال از شبکه سه سیما پخش شود. پوریا پورسرخ به عنوان نقش اصلی چهره جدیدی برای مخاطبان بود. او نقش ژوبین پناهی را ایفا میکرد. یک جاسوس اسرائیلی که در ایران زندانی است و پس از منتقل شدن به بیمارستان روانی، توسط یکی از ماموران خبره موساد ربوده میشد. در کنار ماجرای جذاب پلیسی، داستان عاشقانه ژوبین و دختر لبنانی مسلمانی به نام وفا هم از جذابیتهای دیگر سریال بود.
6. سریال پریدختسال ساخت: 1386کارگردان: سامان مقدمبازیگران: لیلا حاتمی، علی مصفا، کامبیز دیرباز، شاهرخ استخری و داریوش ارجمندسریال «پریدخت» پای لیلا حاتمی سختگیر را هشت سال پس از «کیف انگلیسی» دوباره به تلویزیون باز کرد تا به همراه علی مصفا باز هم عاشقانهای دیگر بسازند. سامان مقدم کارگردانی سریال «پریدخت» را بر عهده داشت و این سریال ماجرای زندگی دختر یکی از تاجران ایرانی بود که دو خواستگار متفاوت داشت. یکی از خواستگارانش نادر پسر خان شهر (با بازی علی مصفا) و دیگری نصرت (با بازی کامبیز دیرباز) بود که هر دو عاشق پریدخت بودند و داستان حول محور این سه نفر میچرخید. بعد از «پریدخت» لیلا حاتمی دیگر در تلویزیون حاضر نشده است.
7. سریال بانوسال ساخت: 1388کارگردان: فرید سجادی حسینیبازیگران: داریوش ارجمند، سیاوش طهمورث، ساره بیات و فریبا کوثریسه سال پس از سریالهای مناسبتی درخشانی که در محرم روی آنتن سیما رفته بودند، مجموعه «بانو» توانست جانی دوباره به کیفیت آثار محرمی بدهد. «بانو» ماجرای زنی به نام ملک خاتون با بازی فریبا کوثری بود که سالها پس از مهاجرتش از یک شهر، دوباره به آنجا بر میگشت تا کاری نیمهتمام را تمام کند. با جلو رفتن داستان مشخص میشد که بیست سال قبل در این شهر ملک خاتون مورد ظلم و ستمی فراموشنشدنی قرار گرفته است و حال آمده تا انتقام بگیرد.
8. سریال مختارنامه سال ساخت: 1382 تا 1389کارگردان: داوود میرباقریبازیگران: فریبرز عربنیا، فریبا کوثری، رضا رویگری، ماهچهره خلیلی، رضا کیانیان، مهدی فخیمزاده و فرهاد اصلانیسریال مختارنامه یکی از پرهزینهترین و عظیمترین سریال های تلویزیون است. این سریال اساسا برای ماه محرم ساخته نشده و صرفا محور اصلی قصهاش، روایت فراز و فرودهای زندگی مختار ثقفی در برهههای مهم عمرش است. ماجرا از آنجایی آغاز میشود که عموی مختار او را نزد خود میخواند تا مختار از امام حسن مجتبی (ع) محافظت کند.
بعد از مسموم شدن امام حسن (ع) توسط همسرش، داستان سریال با یک پرش زمانی به دوران خلافت یزید و واقعه عاشورا میپردازد و در قسمتهای پایانی سریال ماجرای قیام مختار علیه سپاهیان یزید به خونخواهی از امام حسین (ع) روایت میشود. این سریال آنقدر در ماه محرم و در ایام عزاداری پخش شده است که میتوان آن را جزو بهترین سریال های ماه محرم محسوب کرد. در این مقاله نیز میتوانید 23 نکته جالب درباره سریال مختارنامه را بخوانید.
9. سریال یلداسال ساخت: 1391کارگردان: بیژن میرباقریبازیگران: محمدرضا شریفینیا، فریبا کوثری، الهام پاوهنژاد، حمیدرضا آذرنگ و سید مهرداد ضیایی«یلدا» ماجرای مردی مومن و زاهد به نام حاج محمدعلی زاهدی است که سالهاست به برگزاری تعزیه و مداحی در شهرستان بسطام میپردازد و این سنت را در این شهرستان زنده نگه داشته است. او در روزهای پایانی عمرش حس میکند که از درون دچار آشفتگی و پریشانی است و حال روحی خوبی ندارد، به همین دلیل حس میکند عامل این ناراحتی ریشه در گذشته دارد و برای همین به جست و جو در گذشته خود میپردازد تا اینکه از اتفاقات مهمی پرده برداشته میشود.
10. سریال پردهنشین سال ساخت: 1393کارگردان: بهروز شعیبیبازیگران: ویشکا آسایش، حامد کمیلی، سارا بهرامی، فرهاد آئیش، آتیلا پسیانی، سارا رسول زاده و محسن کیاییبهروز شعیبی که فیلمهای درجه یکی چون «دهلیز» و «سیانور» را کارگردانی کرده است و سابقه بازیگری در آثاری چون «گمگشته»، «مهرآباد»، «تنهایی لیلا» و «گیلهوا» را هم در کارنامه دارد، در اولین سریال تلویزیونی خود در مقام کارگردان، سریال «پردهنشین» را با تعدادی از بازیگران مطرح سینما و تلویزیون روی آنتن برد و بعد از مدتها یک سریال موفق محرمی را به نام خود ثبت کرد. داستان این سریال درباره دختری به نام هدی است که برای گرفتن ارث پدری با مشکلات و گرفتاریهای مختلفی رو به رو است و هر چه جلوتر میرود، اتفاقات بیشتری گریبان او را میگیرد.
انتهای پیام//
منبع: خبرگزاری برنا
کلیدواژه: امام علی داریوش ارجمند رضا کیانیان محرم مختارنامه داوود میرباقری مجتبی احمدی فریبرز عرب نیا معصومیت از دست رفته تاریخ اسلام ژانر تاریخی فریبا کوثری آثار تاریخی مناسبت ها ایام محرم رسانه ملی ماه محرم سال ساخت ویژه ای شب دهم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.borna.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری برنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۶۲۸۳۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ترکخوردگیها و فرونشست عجیب نقش جهان
علی بیتالهی، دبیر کارگروه ملی زلزله و لغزش لایههای زمین درباره نرخ فرونشست در حرایم آثار تاریخی به ویژه تخت جمشید و نقش رستم در شیراز و میدان نقش جهان در اصفهان اظهار داشت: مطالعاتی درباره وضعیت برخی از آثار تاریخی ثبت شده جهانی انجام دادم که یکی از آنها تخت جمشید و نقش رستم است که حفظ این آثار ثبت جهانی ضوابطی دارد که براساس این ضوابط، برخی از اقدامات از جمله ساخت و سازها در حرایم این آثار باید رعایت شود.
وی ادامه داد: حال اینکه در معرض قرارگیری این آثار در محدودههای فرونشست خطرساز شده است و تعداد زیادی از این آثار تاریخی و بناهای ارزشمند کشورمان در زونهایی با خطر فرونشست زمین واقع شدهاند. منطقه مرودشت استان فارس، رکورددار فرونشست زمین در این استان است و بیشترین نرخ فروشست در محدوده مرودشت بوده که نرخ آن در این منطقه به ۱۷ سانتیمتر در سال میرسد که آثار تاریخی تخت جمشید و نقش رستم در این محدوده قرار دارد.
رییس بخش زلزلهشناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه و شهرسازی تاکید کرد: در حالی که ۵۰ سال گذشته در مرودشت با حفر چاه ۳۰ متری به آب میرسیدند امروز با حفر چاهی به عمق ۱۲۰ متری هم به آب نمیرسند و در طول این سالها با برداشتهای بیرویه آب وضعیت فرونشست در این منطقه بحرانی شدهاست.
بیتالهی گفت: در حاشیه این پهنه فرونشستی خطرساز استان فارس دو آثار تاریخی ارزشمند و منحصربفرد نقش رستم و تخت جمشید واقع شده که متاسفانه در بازدیدها شکافهای فرونشستی در محوطه تخت جمشید کاملا مشخص و واضح و مهمتر اینکه در حال توسعه است. این شکافها به مجرای نفوذ آب تبدیل میشوند و تونلهای زیرسطحی را ایجاد میکنند و در نهایت به فروریزش سطحی زمین منجر میشوند. در نقش رستم هم دقیقا در مجاورت و نزدیکی صخرههای سنگی و نقش نگارهای سنگی ارزشمند، شکاف عمیق و عجیب طولی با عمق چشمی ۶ متر و با عرض نیم متری وجود دارد که این نشان میدهد این زون بسیار خطرساز است.
وی افزود: در حاشیه همین محدوده اثر تاریخی، مزارعی وجود دارند که هنوز هم با استخراج آب از طریق حفر چاه آبیاری میشوند.
دبیر کارگروه ملی زلزله و لغزش لایههای زمین درباره الزام ممنوعیت حفر چاه در مجاورت آثار تاریخی ارزشمند، اظهار داشت: به طور شبانه روزی پیگیر این موضوع هستیم که مقررات ملی فرونشستی تهیه شود که یکی از ارکان این مقررات ملی، ممنوعیت حفر و بهرهبرداری از آب زیرسطحی در حریم آثار تاریخی است. از آنجایی که ضابطه حقوقی نداریم و قانون و مقررات لازم الاجرا برای این اقدام نداریم نمیتوان این ممنوعیت را اعمال کرد.
وی با بیان اینکه در استان اصفهان هم اثر تاریخی میدان نقش جهانی به عنوان مهمترین نماد تاریخی ایران متاسفانه دچار فرونشست زمین و ترک خوردگی عجیب شده است، ادامه داد: نرخ فرونشست در میدان نقش جهان به حدود ۵ سانتیمتر در سال رسیده اما موضوع مهم این است که از آنجایی این آثار تاریخی خشتی و بنایی هستند و مصالح ساختمانی بهم پیوسته ندارند، با کوچکترین انزجاج دچار ترک خوردگی میشوند.
بیتالهی گفت: متاسفانه در اصفهان موضوع دیگری به غیر از حفر چاه، مساله فرونشست را تشدید کردهاست. پس از اینکه در دولت احمدینژاد حوزه آبریز استانی شد، آب زاینده رود با برداشتهای آب در بالادست قطع شد. در مقطعی آب زاینده رود در بازه زمانی ۶ ماهه قطع میشد اما در حال حاضر به طور کلی قطع شده و هر از چند گاهی برای کشت بهاره و پاییزه برای چند روز جریان آب را باز میکنند
رییس بخش زلزلهشناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه و شهرسازی تاکید کرد: نکته جالب این است که از همین محدودهای که با کمبود منابع آبی مواجه هستند آب را با لولهای به یزد منتقل میکنند و جالبتر اینکه میخواهند آب دریا را با شیرینکن به یزد و دوباره از یزد به اصفهان منتقل کنند که به طور قطع، نتیجه این برنامهها و اقدامات گسترش پهنههای فرونشستی و کمبود آب در هر دو استان است.
منبع: خبرگزاری ایلنا